W związku z wejsciem w życie ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa(Dz.U. z 2022 r. poz. 583), zwanej dalej specustawą, Powiatowy Urząd Pracy w Limanowej, w oparciu o informacje przekazane przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, przedstawia główne założenia specustawy, w zakresie pobytu i pracy obywateli Ukrainy, którzy przekroczyli granicę Polski od 24 lutego br.
Główne założenia specustawy w zakresie pobytu:
- Pobyt obywatela Ukrainy, który wjeżdża od 24 lutego br. do Polski uznaje się za legalny przez 18 miesięcy (nie dotyczy to tych obywateli Ukrainy, którzy już mają w Polsce prawo do legalnego pobytu).
- Wjazd obywatela Ukrainy do Polski może zostać zarejestrowany przez komendanta placówki Straży Granicznej podczas kontroli granicznej. W innym przypadku pobyt obywatela w naszym kraju rejestrowany będzie po złożeniu wniosku w organie gminy o nadanie numeru PESEL. Organ gminy wydaje potwierdzenie złożenia wniosku.
- Obywatelowi Ukrainy, którego pobyt w Polsce jest lub był uznawany za legalny, będzie udzielane zezwolenie na pobyt czasowy. Obywatel Ukrainy będzie musiał złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy nie wcześniej niż po upływie 9 miesięcy od dnia legalnego wjazdu do Polski, a nie później niż w okresie 18 miesięcy od 24 lutego 2022 r. Zezwolenie będzie udzielane na jego wniosek jednorazowo na okres 3 lat licząc od dnia wydania decyzji. Jest on wtedy uprawniony do wykonywania pracy bez zezwolenia na pracę.
Główne założenia specustawy w zakresie pracy:
- Obywatel Ukrainy, który korzysta ze specjalnych uprawnień od 24 lutego br. oraz każdy obywatel Ukrainy, który aktualnie przebywa legalnie w Polsce może podjąć legalnie pracę u każdego pracodawcy w Polsce bez żadnych dodatkowych formalności.
- Pracodawca ma jeden obowiązek - zgłosić fakt podjęcia pracy przez każdego obywatela Ukrainy korzystającego ze swobodnego dostępu do rynku pracy do powiatowego urzędu pracy poprzez system elektroniczny praca.gov.pl w ciągu 14 dni od podjęcia pracy.
- Obywatel Ukrainy, który wcześniej legalnie pracował (np. zezwolenie, oświadczenia) w Polsce nie musi robić nic by dalej móc legalnie pracować u tego pracodawcy. Jeśli chce zmienić pracodawcę nie potrzebuje do tego żadnego zezwolenia. Wystarczy zgłoszenie opisane powyżej.
- Obywatel Ukrainy, który korzysta ze specjalnych uprawnień od 24 lutego br. oraz każdy obywatel Ukrainy, który aktualnie przebywa legalnie w Polsce może zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotny lub poszukujący pracy na takich samych zasadach jak dla obywateli RP, z tym, że rejestrować będą mogły się również osoby starsze tj. kobiety powyżej 60 roku życia i mężczyźni powyżej 65 roku życia.
- Obywatele Ukrainy będą mogli korzystać z usług rynku pracy tak jak Polacy, w szczególności będą mogli korzystać z pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego oraz szkoleń. Projektowane regulacje umożliwią obywatelom Ukrainy swobodny dostęp do instrumentów rynku pracy, aktywnych form pomocy oraz umożliwią skierowanie do zatrudnienia za pośrednictwem urzędów pracy.
- Rejestracja obywateli Ukrainy odbywać się będzie w oparciu o specustawę oraz rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 kwietnia 2020 r. w sprawie rejestracji bezrobotnych i poszukujących pracy, które będzie stosowane odpowiednio.